خانات کریمه؛ هم پیمانان عثمانی در تصرف قفقاز (۹۹۵ ـ ۹۸۶ ق)

واکاوی رویارویی‌‌های مذهبی صفوی و عثمانی در قفقاز (930تا1038ق/1523تا1629م)

قفقاز از بُعد مذهبی منطقه‌ای حائز اهمیت است که در طول تاریخ، گذرگاه اقوام و جایگاه ادیان و فرق مختلف بوده است. این منطقه از زمان‌های بسیار دور، با ایران پیوندهای مذهبی و تاریخی داشته است. با ظهور دین اسلام و گسترش این دین در قفقاز، باوجود مقاومت مردم آنجا در برابر نفوذ اسلام، سرانجام در برخی نقاط آن مذهب تسنن پذیرفته شد و در کنار مسیحیتی قرار گرفت که در گرجستان و ارمنستان رواج داشت. قفقاز به‌علت...

روابط سیاسی شیوخ برزنجی کردستان عراق با دولت عثمانی (1154 ـ 1335 هـ . ق)

شیوخ برزنجی وابسته به فرقه قادریه ـ از مشهورترین طریقت های صوفیه ـ هستند که فعالیت خود را از نیمه اول سده دوازدهم هجری قمری آغاز کردند. بررسی منابع تاریخی نشان می دهد که این شیوخ به کمک تشکیلات منظم درویشی خود توانستند روابطی منسجم با دولت عثمانی برقرار کنند و با وجود فراز و نشیبهایی در این روابط به بالاترین مراتب سیاسی و اجتماعی در کردستان عراق دست یابند؛ هر چند رویکرد غالب قوم گرایانه در تاری...

روابط سیاسی شیوخ برزنجی کردستان عراق با دولت عثمانی (۱۱۵۴ ـ ۱۳۳۵ هـ . ق)

شیوخ برزنجی وابسته به فرقه قادریه ـ از مشهورترین طریقت های صوفیه ـ هستند که فعالیت خود را از نیمه اول سده دوازدهم هجری قمری آغاز کردند. بررسی منابع تاریخی نشان می دهد که این شیوخ به کمک تشکیلات منظم درویشی خود توانستند روابطی منسجم با دولت عثمانی برقرار کنند و با وجود فراز و نشیبهایی در این روابط به بالاترین مراتب سیاسی و اجتماعی در کردستان عراق دست یابند؛ هر چند رویکرد غالب قوم گرایانه در تاری...

سیاست های سلجوقیان در تصرف سرزمین های رومی قفقاز و آناطولی

اندیشۀ تحول در خط جهان اسلام (ایران، قفقاز و عثمانی در قرن نوزدهم)

در پی رویارویی سرزمین‌های اسلامی با تمدن جدید غرب و شکست‌های مختلف نظامی در طول قرن هیجده و نوزده میلادی، به تدریج، پرسش از چرایی این شکست‌ها در ذهن و اندیشه بسیاری از متفکران مسلمان شکل گرفت. پرسش از شکست‌ها دو جنبه کاملا بارز داشت: یک جنبه از آن، به عقب ماندگی و انحطاط جامعه مسلمانان، و جنبه دیگر، به پیشرفت غرب، مربوط می‌شد. این پرسش‌ها، پاسخ‌های متفاوت و گاه متناقضی را در پی داشت که یکی از آ...

عوامل اقتصادی تنش میان صفویه و عثمانی در قفقاز و پیامدهای آن (930- 1038/ 1523- 1629م)

قفقاز در طول تاریخ از نظر موقعیت جغرافیایی و تجاری دارای اهمیت بوده­است. این منطقه به‌سبب عبور راه­های تجاری، مورد توجه صاحبان قدرت بود. این مزیت‌ در کنار تنوع اقلیمی موجب رونق کشاورزی، دامپروری، تولید ابریشم و در نهایت افزایش نیروی انسانی مولد شد. به همین رو دو همسایه قدرتمند صفوی و عثمانی برای دست‌یابی به این منطقه با هم به رقابت پرداختند. این پژوهش به‌شیوه توصیفی- تحلیلی، در صدد بررسی چگونگ...